BÀI20: Margin là gì? Hướng dẫn cách chơi margin và giao dịch ký quỹ hiệu quả, giảm rủi ro!

Trong thế giới tài chính, margin là công cụ được dùng rất thường xuyên để tăng lợi nhuận. Rất nhiều nhà đầu tư muốn chơi margin, nhưng bạn có biết rằng chơi margin trong chứng khoán và chơi margin trong forex là 2 khái niệm khác nhau? 

Chơi margin còn có nhiều cách gọi khác như: giao dịch ký quỹ, giao dịch với đòn bẩy, chơi ký quỹ... trong đó, bạn có thể dùng số tiền nhỏ, tạo đòn bẩy phù hợp, mua tài sản lớn hơn số tiền mình đang có.

Tuy nhiên, muốn “chơi margin” thì bạn cần phải biết “cách chơi” vì đòn bẩy tài chính lúc nào cũng là con dao hai lưỡi. 

Trong bài phân tích này, hãy cùng Mitrade tìm hiểu:

  ● Margin là gì? Margin trong chứng khoán khác margin trong Forex như thế nào?

  ● Điểm quan trọng nhất khi chơi margin

  ● Khi nào nên chơi margin

  ● Cách chơi margin an toàn và hiệu quả nhất.

  ● 5 kinh nghiệm thực tế khi giao dịch margin

Mitrade - Sàn giao dịch đa tài sản Bắt đầu với số tiền nạp thấp | 0 hoa hồng | Giao dịch ngoại hối | hàng hóa | chỉ số | cổ phiếu | crypto Đăng ký ngay

Margin trong Forex được định nghĩa là mức ký quỹ, là một công cụ quan trọng liên quan đến đòn bẩy khi giao dịch forex, chỉ số, tiền ảo. 

Hiểu đơn giản là, khi bạn muốn đặt lệnh giao dịch và muốn dùng đòn bẩy, nhà môi giới sẽ cho phép bạn “đặt cọc” một khoản tiền vào tài khoản. 

Số tiền đặt cọc này được gọi là margin. Margin còn được gọi là tiền ký quỹ, tài khoản ký quỹ, tiền thế chấp.

Margin được thể hiện theo tỷ lệ phần trăm. Tùy vào sàn giao dịch và từng loại sản phẩm, số tiền ký quỹ thông thường khoảng 0.25%, 0.5%, 1.%, 2%. 

Margin được dùng để tạo ra đòn bẩy. Margin càng thấp thì đòn bẩy càng lớn. Giao dịch dựa trên margin được gọi là giao dịch ký quỹ (margin trading), hoặc giao dịch đòn bẩy.

Bảng minh họa giao dịch ký quỹ 

Trong chứng khoán, sàn giao dịch cần bạn ký quỹ hoặc có tài sản quy định trên sàn (cổ phiếu, chứng chỉ…), và sàn sẽ cho bạn “vay” thêm một khoản tiền để giao dịch với khối lượng lớn hơn. Mức đòn bẩy trong chứng khoán thường dao động từ 1:1 đến 1:4 tùy sàn. 

Margin trong cổ phiếu là số tiền bạn có thể“mượn” của công ty chứng khoán (CTCK) khi mua cổ phiếu, quỹ ETF. Về cơ bản, đây giống như một khoản vay, cho nên các sàn chứng khoán trong nước thường sẽ tính lãi suất khi bạn chơi margin chứng khoán. 

Khoản lãi suất này rơi vào tầm 9% 18% một năm (cập nhật 2021), do đó bạn phải cân nhắc lựa chọn loại cổ phiếu cho thật kỹ. Vì, hiếm cổ phiếu nào trong nước có khả năng tăng hơn 20% một năm để bù mức lãi suất này.

Margin trong Forex không phải là khoản vay nợ, do đó, bạn không cần phải trả lãi suất. Hơn nữa, tỷ lệ margin trong Forex thấp hơn rất nhiều (đòn bẩy cao hơn), nên bạn sẽ có thêm nhiều sức mạnh để khuếch đại tài sản.

Margin trong chứng khoán có phần khác so với margin trong forex ở chỗ: nếu trong forex, bạn không cần trả lãi suất khi chơi margin thì trong chứng khoán, bạn cần trả lãi suất. Tùy sàn giao dịch, mức lãi suất dao động từ 9% -18% mỗi năm. 

Hình: Lãi suất vay margin các công ty chứng khoán trong nước

Tóm lại, Margin là đòn bẩy tài chính giúp nhà đầu tư có thể khuếch đại lợi nhuận so với số tiền tự có.Từ số tiền nhỏ nhà đầu tư có thể giao dịch với khối lượng lớn hơn nhiều lần. Tuy nhiên, giao dịch ký quỹ cũng chứa có rủi ro. Nếu thị trường đi ngược chiều, và số tiền trong tài khoản của bạn không đủ để duy trì, nhà môi giới sẽ phát lệnh “Margin call” (Cuộc gọi margin). 

Margin call là nỗi run sợ của bất kỳ trader nào và không ai muốn nhận lệnh này cả.

Khi giao dịch margin, bạn chỉ cần ít tiền để mở lệnh, nếu thị trường đi theo đúng hướng lệnh bạn đặt thì vô cùng tuyệt vời. Tài sản của bạn tăng, lợi nhuận tăng nhanh.

Tuy nhiên, nếu thị trường ngược hướng với vị thế của bạn, lúc này số dư tài khoản của bạn phải đảm bảo đủ để duy trì vị thế.  Nếu số dư không đủ, nhà môi giới sẽ phát lệnh “margin call” và sẽ đóng vị thế giao dịch của bạn khi đạt đến khoản lỗ nhất định. 

Nói lệnh margin call là ác mộng bởi vì lệnh này thực thi vô cùng nhanh đến mức nhà môi giới không kịp thông báo cho bạn là số dư tài khoản không đủ. Và cho dù nhà môi giới có thông báo, bạn cũng không đủ nhanh để nạp tiền vào tài khoản trước biến động liên tục của thị trường. 

Do đó, một khi nhận margin call, đồng nghĩa với vị thế của bạn sẽ bị đóng hoàn toàn. Trong nhiều trường hợp, bạn không thể làm gì ngoại trừ nhìn tiền trong tài khoản “bay theo chiều gió”.

Để minh họa tình huống bị margin call, ta hãy xem ví dụ như sau:

• Trường hợp 1, thị trường đi lên, giá Bitcoin từ 9500 USD tăng lên 10500 USD. Lúc này, bạn bán ra, thu lời được 1000 USD x 5 = 5000 USD. 

  
  

• Trường hợp 2, thị trường đi xuống, giá Bitcoin từ 9500 USD giảm đột ngột còn 8500 USD, lúc này, số tiền lỗ của bạn là $1000 x 5 = $5000, vượt mức số tiền ký quỹ duy trì và dư ký quỹ trong tài khoản. 

Vào lúc này, sàn giao dịch sẽ gửi lệnh margin call cho bạn. Bạn vừa nhận được margin call, chưa kịp hành động thì sàn đã đóng vị thế của bạn. Bạn mất 5000 USD.  

Ví dụ minh họa lệnh bị margin call

Ví dụ trên chưa tính đến các khoản phí, thuế qua đêm..., nên số tiền bạn mất cho giao dịch bị margin call còn nhiều hơn con số 5000 USD. 

Có thể thấy, giao dịch ký quỹ là con dao 2 lưỡi: Vận dụng đúng sẽ mang lại lợi nhuận khổng lồ, còn không thể khống chế được sẽ tổn thất to lớn. 

Ví dụ trên chính là một ví dụ điển hình về khả năng bị margin call rất cao khi số tiền dư ký quỹ quá ít so với số tiền ký quỹ đã dùng.

Hình: Minh họa giao dịch rất dễ bị margin call do dư ký quỹ quá thấp

Thực tế, ta chỉ có thể dự đoán, nhưng ta không thể biết được hành động giá của tài sản ngày mai sẽ ra sao, do đó bạn cần cân nhắc sử dụng đòn bẩy phù hợp để tránh bị margin call.

Không dùng đòn bẩy quá lớn

Dù nhà môi giới có cung cấp đòn bẩy đến 1: 2000, bạn cũng không nên dùng đến. Hãy bắt đầu với đòn bẩy 1: 10 cho giao dịch Forex, và 1 : 1 cho giao dịch tiền ảo.

Quản lý rủi ro bằng các lệnh dừng lỗ để tránh bị margin call

Cân đối dư ký quỹ (free margin) trong tài khoản. Thông thường, bạn chỉ nên dùng 1% số tiền trong tài khoản cho 1 giao dịch, và không nhiều hơn 5% số tiền tất cả các giao dịch so với số tiền trong tài khoản. 

Giao dịch với số Lô nhỏ để giảm rủi ro

Trên Mitrade, bạn có thể giao dịch với số lô nhỏ để giảm bớt việc sử dụng đòn bẩy. Ví dụ, thay vì giao dịch 1 Lô chuẩn cặp EUR/USD với đòn bẩy 1:200 (trị giá 100.000 EUR), bạn có thể giao dịch 0.01 Lô và dùng đòn bẩy 1:2. Cả 2 giao dịch này cùng ký quỹ với số tiền như nhau, tuy nhiên giao dịch thứ 2 dùng đòn bẩy thấp sẽ giảm rủi ro 100 lần.

Có 3 dấu hiệu để nhận biết lúc nào nên chơi margin hay không nên:

• Nên dùng margin khi thị trường tăng/giảm rõ ràng. Bạn có thể dùng biểu đồ hành động giá và các chỉ báo như các đường MA để nhận ra thị trường. Nếu thị trường đang sideway thì không nên dùng margin.

  
  

• Nên dùng margin khi giao dịch ngắn hạn (day trading, swapping). Điều này dễ hiểu vì khi giao dịch dài ngày, thị trường có thể biến động lớn, tác động rất mạnh lên lệnh của bạn.

  
  

• Nên dùng margin ở các sản phẩm có tính thanh khoản cao. 

Khi nào không nên chơi margin?

Ngược lại, bạn không nên chơi margin khi còn thiếu kinh nghiệm, chưa sẵn sàng trong giao dịch vì margin là công cụ 2 chiều, có thể chứa rủi ro. Bên cạnh kinh nghiệm, bạn cũng cần đảm bảo số tiền dư ký quỹ phải đủ trong tài khoản để tránh bị margin call.

Vậy, ta có nên giao dịch ký quỹ (chơi margin) hay không?

Có thể khẳng định rằng giao dịch ký quỹ là vô cùng cần thiết trong đầu tư. Nếu không có margin, sẽ không có đòn bẩy. Không có đòn bẩy, lợi nhuận sẽ chẳng đáng bao nhiêu so với công sức đầu tư.

Chỉ cần bạn đừng lạm dụng đòn bẩy và luôn quan sát tình trạng dư ký quỹ của mình, giao dịch ký quỹ chính là chìa khóa để tăng trưởng vượt trội.

1. Đòn bẩy và ký quỹ

Đòn bẩy và ký quỹ (leverage & margin) là hai mặt của một vấn đề: Đòn bẩy càng cao, ký quỹ càng thấp và ngược lại. Mối liên hệ này được biểu hiện bằng phương trình: Đòn bẩy = 1/ Số tiền ký quỹ yêu cầu. 

Bảng: Tỉ lệ đòn bẩy thường gặp khi giao dịch ngoại hối

2. Tỷ lệ đòn bẩy tối đa khi chơi margin là bao nhiêu?

Trong Forex, bạn có thể giao dịch không dùng đòn bẩy đến đòn bẩy lớn hơn hàng trăm lần. Tùy sàn forex, tỉ lệ đòn bẩy tối đa có thể lên đến 1:10.000. 

Tuy nhiên, đòn bẩy quá lớn sẽ rất nguy hiểm vì chỉ cần thị trường di chuyển một vài điểm (pip) cũng đủ khiến bạn mất số tiền lớn, hay thậm chí bị margin call. ☹

Trong chứng khoán, tỉ lệ đòn bẩy phụ thuộc vào số lượng, loại tài sản bạn hiện có trong tài khoản của sàn giao dịch. Tỉ lệ đòn bẩy tối đa lên đến 1:4 ở một số sàn giao dịch. Bạn cũng nên chú ý rằng, margin trong chứng khoán có tính lãi suất nên cần phải cân nhắc cẩn thận trước khi dùng margin.

3. Mức ký quỹ - Margin level là gì?

Mức ký quỹ (Margin Level) là tỉ lệ số tiền trong tài khoản của bạn so với số tiền ký quỹ đã dùng, tính theo phần trăm. Mức ký quỹ được tính theo công thức:

Mức ký quỹ = (số tiền trong tài khoản/ số tiền đã ký quỹ) x 100%

Trong giao dịch ký quỹ, sàn giao dịch sẽ dùng mức ký quỹ để xác định xem bạn có thể mở vị thế mới hay không. Trường hợp mức ký quỹ bằng 0%, nghĩa là bạn đang chưa đặt vị thế nào. Trường hợp mức ký quỹ bằng 100%, nghĩa là số tiền ký quỹ bằng với số tiền trong tài khoản, và hầu hết sàn giao dịch đều tiến hành lệnh margin call ở mức ký quỹ 100% này.

4. Dư ký quỹ - Free margin là gì?

Dư ký quỹ (Free margin) là số tiền còn dư trong tài khoản của bạn sau khi trừ đi tất cả số tiền đã ký quỹ. Dư ký quỹ = Số tiền trong tài khoản - Margin. 

Bạn có thể dùng dư ký quỹ để mở vị thế, và đảm bảo các giao dịch đã mở không bị lệnh margin call khi thị trường di chuyển chống lại bạn. Trong giao dịch với margin, bạn cần tính toán số tiền free margin ở mức thích hợp nhằm tránh margin call.

5. Lệnh Long và Short (Mua và Bán khống)

Long (Mua) và Short (Bán) là hai lệnh thường gặp khi giao dịch margin. Vị thế Long là khi bạn mua Bitcoin, cổ phiếu, ngoại hối,..., và chờ tăng giá rồi bán. Ngược lại, khi bạn dự đoán giá trị tài sản nào đó sẽ đi xuống trong tương lai, lúc này bạn sẽ đặt lệnh Short. 

Giao dịch margin thường sẽ áp dụng chiến lược giao dịch ngắn hạn, do đó, bạn cần nghiên cứu, cập nhật tin tức về tài sản giao dịch để dùng các lệnh Long và Short sao cho hiệu quả.

Tại Việt Nam, giao dịch ký quỹ vô cùng phổ biến. Hầu như bạn có thể giao dịch dựa trên margin với bất kỳ sản phẩm tài chính nào, từ cổ phiếu, forex, vàng bạc, hàng hóa, Bitcoin,...

Các sàn chứng khoán trong nước như HNX, HOSE, Vndirect đều có các sản phẩm ký quỹ. Các sản phẩm ký quỹ này đều là cổ phiếu. Khi giao dịch ký quỹ với các sàn chứng khoán, bạn sẽ được sàn “cho vay” một khoản tiền để mua cổ phiếu (thường là cho vay 50% số cần mua) và  tính trung bình bạn phải trả mức lãi suất tầm 0.037% - 0.042% mỗi ngày (9% -18% lãi suất một năm). 

Các nhà môi giới quốc tế cung cấp giao dịch ký quỹ đa dạng hơn, mức ký quỹ tùy thuộc vào mỗi sản phẩm và chính sách của mỗi nhà môi giới. Tùy vào nhà môi giới, bạn có thể được miễn phí giao dịch hoặc tính phí trên từng giao dịch ký quỹ. Nếu bạn muốn giao dịch ký quỹ Bitcoin, Forex, hàng hóa, bạn nên lựa chọn các nhà môi giới quốc tế để không phải trả lãi suất nhé!

Trên thị trường có nhiều sàn giao dịch/ nhà môi giới hỗ trợ mua bán Bitcoin theo cách chơi margin. Một trong những gợi ý là sàn    Mitrade app, nơi mà ngoài    mua bán Bitcoin theo margin, bạn còn có thể chơi margin hàng trăm sản phẩm    khác như ngoại hối, hàng hóa, chỉ số, cổ phiếu.

Nếu như bạn có hứng thú tìm hiểu về giao dịch ký quỹ, hãy bắt đầu ngay với 3 Bước trên sàn Mitrade: Mở tài khoản, Đặt vị thế, Giao dịch ngay. Ví dụ, bạn có thể chơi margin Bitcoin trên Mitrade App như sau:

• Bước 1: Mở Mitrade app trên điện thoại, đăng nhập/ mở tài khoản nếu bạn chưa có tài khoản

• Bước 2: Chọn tài sản Bitcoin

• Bước 3: Giao dịch! Giao diện trên Mitrade thể hiện phần lợi nhuận, lệnh dừng lỗ, lệnh giới hạn rất cụ thể, rõ ràng.

Tại sao giao dịch ký quỹ với Mitrade

Mitrade là nhà môi giới được quy định và cấp phép bởi ASIC mà tôi đã lựa chọn sau khi thử hàng loạt các nhà môi giới uy tín tại Việt Nam. Bản thân tôi thích nhất nhà môi giới được ASIC quy định, hỗ trợ khớp lệnh nhanh chóng, nền tảng đơn giản và tối ưu trải nghiệm người dùng. Bạn không cần tải, cài đặt tập tin, chỉ cần đăng nhập và dành trọn thời gian công sức để nghiên cứu thị trường và giao dịch.

✔️ Đáp ứng yêu cầu về tính an toàn. Mitrade được Ủy ban Chứng khoán và Đầu tư Úc (ASIC) cấp Giấy phép dịch vụ Tài chính Úc (số giấy phép AFSL là 398528).

✔️  Mitrade còn có mức phí giao dịch thấp. Không thu phí hoa hồng nào cho các lệnh từ 0,01 đến 30 lots tiêu chuẩn và có phí chênh lệch (spread) thấp. Không tồn tại các loại phí ẩn, tất cả các chi phí đều đã được công bố tại trang lệ phí của Mitrade.

✔️  Với nền tảng công nghệ tiên tiến thì việc xử lý các giao dịch của nhà đầu tư trên nền tảng của Mitrade là cực kì nhanh. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư không phải lo lắng mỗi khi thị trường có biến động mạnh và hoàn toàn yên tâm vào mỗi lệnh mua/bán của mình.

✔️  Mitrade nghiên cứu cẩn thận về tỉ lệ margin sao cho phù hợp với từng sản phẩm, từ đó bảo vệ trader tránh tổn thất lớn khi thị trường biến động quá đột ngột. Ví dụ, thay vì áp dụng đòn bẩy Bitcoin lên đến 1 : 100 như các sàn giao dịch khác, Mitrade giới hạn đòn bẩy giao dịch Bitcoin 1 : 10. Đây chính là biện pháp Mitrade giúp trader có thể tận dụng giao dịch margin một cách an toàn và hiệu quả. 

Để giao dịch ký quỹ an toàn và hiệu quả, bạn cần nhớ 5 nguyên tắc quan trọng:  Đúng tỉ lệ, đúng sản phẩm, thời gian ngắn, tránh margin call, thử thị trường.

Dùng tỉ lệ margin phù hợp với từng loại sản phẩm tài chính. Ví dụ, nếu bạn đầu tư vào loại sản phẩm biến động tương đối, thị trường đang có xu hướng ổn định, bạn có thể cân nhắc dùng tỉ lệ ký quỹ thấp (đòn bẩy cao). Ngược lại, với loại sản phẩm biến động lớn (ví dụ như Bitcoin), xu hướng thị trường chưa rõ hoặc chưa hình thành mô hình, bạn nên cân nhắc tỉ lệ margin.

Lựa chọn tài sản cẩn thận trước khi mua. Khi bỏ tiền ra đầu tư bất kỳ hạng mục nào, hiển nhiên ta cần nghiên cứu trước những gì dự định đầu tư vào. Đặc biệt khi giao dịch margin bạn còn phải cẩn thận hơn nữa, vì chỉ cần một phán đoán sai hay bỏ sót thông tin nào đó, khả năng thua lỗ sẽ nhân lên gấp nhiều lần.

Chiến lược giao dịch ngắn hạn. Các chuyên gia đầu tư gợi ý nên chơi margin trong thời gian ngắn hạn. Bạn nên cân nhắc thời gian chơi margin trong tầm vài ngày đến 1, 2 tháng (tùy sản phẩm). 

Hai công cụ đắc lực cho đầu tư margin chính là mô hình giá và chỉ báo kỹ thuật. Bạn nên phân tích hành động giá của sản phẩm tài chính đó, kết hợp với chỉ báo kỹ thuật và đưa ra lệnh Long/ Short phù hợp. 

Tránh bị margin call. Bị margin call đồng nghĩa với thua lỗ và mất quyền khống chế cuộc chơi. Bạn cần cân nhắc tỉ lệ số tiền chơi margin so với số dư ký quỹ trong tài khoản để không bao giờ gặp cơn ác mộng này.

Thử thị trường. Cách tốt nhất khi chơi margin là bắt đầu đầu tư số tiền nhỏ để bạn nhận ra lợi ích và rủi ro, từ đó xây dựng được chiến lược chơi margin hiệu quả cho bản thân.

Chiến lược đầu tư margin là một công cụ vô cùng giá trị trong đầu tư. Chỉ cần bạn biết mình đang làm gì, có khả năng chấp nhận rủi ro đến mức nào, giữ vững được tâm lý thì đầu tư margin sẽ mang lại cơ hội gia tăng tài sản tuyệt vời cho bạn.

Nếu còn băn khoăn vì bạn chưa có nhiều kinh nghiệm giao dịch? 

Quá đơn giản! Bạn hãy đăng ký tài khoản Demo để thực tập kỹ năng giao dịch và làm quen với thị trường. 

Tài khoản Demo của Mitrade có đến 50000 USD, giúp bạn giao dịch không giới hạn trên tất cả các thị trường toàn cầu như ngoại hối, chỉ số, vàng, bạc, Bitcoin, vâng vâng.

Mitrade - Sàn giao dịch đa tài sản Bắt đầu với số tiền nạp thấp | 0 hoa hồng | Giao dịch ngoại hối | hàng hóa | chỉ số | cổ phiếu | crypto Đăng ký ngay